Sprzedaż samochodów zasilanych naturalnym gazem ziemnym (NGV) w Polsce utrzymuje się obecnie na stosunkowo niskim poziomie, jednak nadzieję na poprawę sytuacji dają rządowe zapowiedzi wsparcia gazmomobilności, rozbudowa infrastruktury tankowania CNG oraz coraz niższe ceny tego paliwa na rynku krajowym. Według danych PZPM, na dzień 31 marca 2020 r. w Polsce było zarejestrowanych 2935 samochodów osobowych zasilanych gazem ziemnym. CNG/LNG cieszy się większą popularnością w segmencie pojazdów użytkowych. W Polsce zarejestrowano łącznie 1724 samochody dostawcze oraz 2848 ciężarowych zasilanych tym paliwem. Przez pierwsze trzy miesiące 2020 r. sprzedaż osobowych i użytkowych NGV wyniosła w sumie 209 egzemplarzy.
Liczba samochodów osobowych napędzanych gazem ziemnym pozostaje niewielka, jednak ich sprzedaż w kolejnych latach może wzrastać wraz z wprowadzeniem subsydiów ze strony państwa. Co prawda na podstawie Rozporządzenia Ministra Energii z dnia 5 listopada 2019 r. osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej nie będą mogły liczyć na dopłatę do zakupu osobowego NGV, jednak takie wsparcie skierowane do przedsiębiorców i jednostek samorządu terytorialnego przewiduje Rozporządzenie Ministra Aktywów Państwowych z dnia 23 grudnia 2019 r. Przepisy zakładają, że zakup samochodu kategorii M1 zasilanego CNG lub LNG wiąże się ze wsparciem w wysokości 30% kosztów kwalifikujących się do objęcia wsparciem, przy czym nie więcej niż 20 tys. zł. Cena nabycia takiego pojazdu nie może jednak przekraczać 125 tys. zł. W przypadku nabycia pojazdu osobowego kategorii M2 (dużego vana posiadającego więcej niż 8 miejsc pasażerskich oprócz siedzenia kierowcy i o DMC nieprzekraczającej 5 t) kwota wsparcia wzrasta do 30 tys. zł, nie obowiązuję ponadto limit ceny maksymalnej. Przepisy przewidują również dopłaty do infrastruktury tankowania CNG. Jej rozbudowa stanowi niezbędny warunek rozwoju rynku NGV w Polsce. Na podstawie rozporządzenia z 23 grudnia 2019 r. dopłata do stacji tankowania CNG wyniesie do 750 tys. zł, zaś LNG – 1,2 mln zł. Należy mieć na uwadze, że wyżej wymienione kwoty wynikają z przepisów obowiązujących, jednak według ubiegłorocznych zapowiedzi przedstawicieli rządu ulegną zmianie. Jednocześnie, w zakresie, w jakim wsparcie zakupu pojazdów stanowi pomoc publiczną, może być ono udzielane dopiero od dnia wydania pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności tej pomocy z rynkiem wewnętrznym. Sytuację związaną ze wsparciem elektromobilności i gazomobilności dodatkowo komplikuje sytuacja związana z pandemią koronawirusa.
– Grupa PGNiG stale rozwija segment CNG, ten rodzaj paliwa doskonale nadaje się do wykorzystania nie tylko w komunikacji miejskiej czy transporcie, ale także dla potrzeb kierowców indywidualnych. Aby ułatwić dostęp do tego ekologicznego paliwa, Grupa planuje budowę dodatkowych 38 stacji sprężonego gazu. To pozwoli na upowszechnianie stosowania gazu jako paliwa do silników samochodowych, a także w skuteczny sposób wpłynie na ograniczenie emisji substancji szkodliwych do atmosfery – powiedział Marcin Szczudło, Wiceprezes PGNiG Obrót Detaliczny.
Pojazdy zasilane gazem ziemnym korzystają również z przywilejów wynikających z Ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Kierowcy NGV są uprawnieni do nieograniczonego wjazdu do stref czystego transportu, podobnie jak kierowcy pojazdów całkowicie elektrycznych oraz wodorowych. Co prawda, nie licząc strefy na krakowskim Kazimierzu, która funkcjonowała przez około dwa miesiące w 2019 r., w Polsce nie ustanowiono obszarów tego rodzaju, jednak należy się spodziewać, że powstaną w wielu polskich jednostkach samorządu terytorialnego w kolejnych latach. Jak wynika z przygotowanego przez Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych „Barometru Nowej Mobilności 2019/2020” aż 79% gmin w Polsce wyraża zainteresowanie ustanowieniem strefy czystego transportu w przyszłości.
Impulsem dla rozwoju rynku samochodów na CNG może stać się również spadające ceny tankowania sprężonego gazu ziemnego na polskich stacjach. W 2019 r. weszła w życie Ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw przewidująca zerową stawkę akcyzową na sprężony gaz ziemny CNG i skroplony gaz ziemny LNG służący do celów napędowych. Z kolei w I kwartale 2020 r. PGNiG, w związku z pandemią koronawirusa, zdecydowało się na dalsze obniżenie cen gazu ziemnego na swoich stacjach. W konsekwencji średnia cena detaliczna CNG została zredukowana do kwoty poniżej 3 zł za m3 brutto i osiągnęła najniższy poziom od ponad dwóch lat.
– Z naszych stacji korzystają firmy transportowe, kurierskie, taksówkarze, ale także piekarnie, hurtownie spożywcze czy pralnie. Na skutek epidemii wielu z nich traci dochody. Obniżka cen paliwa CNG pozwoli im ograniczyć koszty związane z transportem, który jest niezbędny dla utrzymania działalności – podkreślił Marcin Szczudło, Wiceprezes PGNiG Obrót Detaliczny.
A jak przedstawia się oferta nowych modeli samochodów osobowych zasilanych CNG na polskim rynku? W ubiegłych latach w Polsce modele typu NGV oferowały m.in. Opel (Combo D i Zafira C) oraz Škoda (Octavia G-TEC) jednak obie firmy postanowiły wycofać się z tych segmentów z uwagi na ograniczony popyt. Obecnie wśród pojazdów o DMC nieprzekraczającej 3,5 tony na rynku polskim dostępne są przede wszystkim samochody dostawcze zasilane CNG. Wśród nich można wymienić oraz oferowanego wyłącznie na specjalne zamówienie Volkswagena Caddy TGI, produkowanego przez w fabryce w podpoznańskim Antoninku. Stosunkowo szeroką gamę NGV oferuje Fiat. W Polsce dostępne są napędzane CNG modele użytkowe Fiorino Cargo, Doblò Cargo oraz Ducato. Fiat oferuje również niskoemisyjne vany: pięcioosobowe Doblò Kombi oraz Ducato wyposażone w nawet 16 miejsc siedzących, jednak o DMC 4,3 tony. NGV na polskim rynku znajdziemy również w portfolio Iveco, obejmującej jednak wyłącznie pojazdy użytkowe.
Oferta samochodów osobowych na CNG jest znacznie szersza m.in. w Niemczech, gdzie na początku marca 2020 r. funkcjonowało 837 stacji tankowania gazu ziemnego. Na tamtejszym rynku dostępne są m.in. Audi z serii g-tron. Fabryczna instalacja CNG montowana jest w modelach klasy średniej: A4 oraz A5 Sportback. Samochody zostały wyposażone w dwulitrowy silnik TFSI rozwijające moc 170 KM oraz maksymalny moment obrotowy 270 Nm. Zasięg pojazdów na jednym tankowaniu CNG wynosi od 420 do 455 km (A5 Sportback g-tron) oraz 420-440 km (A4 Avant g-tron). Z kolei w portfolio Volkswagena znajduje się miejski model Polo TGI, który jest napędzany przez zasilany CNG jednolitrowy silnik o mocy 90 KM. W tym przypadku zasięg wynosi 368 km. NGV są oferowane również Seata. W salonach hiszpańskiej marki można kupić miejską Ibizę TGI, crossovera Arona TGI oraz kompaktowego Leona TGI. W gamie modelowej Škody znajdują się natomiast hatchback Scala G-TEC oraz niewielki SUV Kamiq G-TEC.
Samochody zasilane CNG najnowszej generacji wykazują szereg zalet ekologicznych i użytkowych: dysponują podobnymi zasięgami co pojazdy konwencjonalne, a jednocześnie w znacznym stopniu redukują emisję szkodliwych substancji, przyczyniających się do powstawania zjawiska smogu, takich jak tlenki azotu oraz pyły. Co więcej, ograniczają również emisję CO2. Istnieje szansa, że wraz z rozwojem sieci stacji CNG oraz wprowadzeniem instrumentów wsparcia finansowego gazomobilności niektóre ze wspomnianych modeli trafią również na krajowy rynek i obok samochodów zelektryfikowanych staną się elementem niskoemisyjnej rewolucji w polskim sektorze transportu.
materiały własne