Aż o 40% wzrosła liczba pojazdów w ostatniej dekadzie w Polsce, a transport jest jednym z głównych czynników smogu w polskich miastach. Dlatego Unia Metropolii Polskich (UMP)oraz Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (PSPA) 18 listopada br. podpisały list intencyjny rozpoczynający współpracę na rzecz transformacji w sektorze transportu i zmniejszenia emisji CO2 w ruchu drogowym na terenie polskich miast.
Dominacja aut spalinowych
Krajowy rynek od wielu lat pozostaje zdominowany przez samochody spalinowe. Po polskich drogach jeździ ich obecnie ponad 18 mln. Park pojazdów w Polsce jest także jednym z najstarszych w Europie, a średni wiek samochodów osobowych wynosi 14 lat. Liczny i wiekowy park pojazdów negatywnie oddziałuje na klimat i środowisko, a w rezultacie nasze zdrowie. Z uwagi na wciąż niski udział napędów alternatywnych, sektor transportu odpowiada aż za 24% łącznych emisji gazów cieplarnianych w Polsce. Wg danych Europejskiej Agencji Środowiska (EEA), wzrost emisji z sektora transportu w Polsce w latach 1990-2017 wyniósł 206%. Średnia unijna była wielokrotnie niższa – 28%.
Stare pojazdy spalinowe, wytwarzające znaczne ilości zanieczyszczeń (w szczególności cząstek pyłu zawieszonego), przyczyniają się do powstawania smogu, który jest coraz poważniejszym problemem w polskich miastach. Emisja pochodząca ze spalania paliw stałych w transporcie, głównie drogowym, odpowiada nawet za 80 proc. zanieczyszczeń powietrza w centrach dużych metropolii. Według danych IQAir z 2019 r., spośród stu europejskich miast najbardziej zanieczyszczonych pyłem PM 2.5 aż 29 dziewięć znajduje się w Polsce. Spalinowy transport drogowy powoduje powszechne przekroczenie dopuszczalnych norm hałasu.
Jakość powietrza kluczowa
– Dzisiaj kluczowym wyzwaniem stojącym przed miastami jest poprawa jakości powietrza, dlatego transformacja w sektorze transportu, zarówno zbiorowego jak i indywidualnego, ma tutaj ogromne znaczenie. Dodatkowo nakładane są na nas – samorządy – ustawowe obowiązki, którym musimy sprostać. Podpisanie listu intencyjnego to jest nasz krok milowy w obszarze elektomobilności – powiedział Tadeusz Truskolaski, prezes Unii Metropolii Polskich, prezydent Miasta Białegostoku.
Podjęcie strategicznej współpracy między UMP a PSPA ma na celu rozwój w polskich miastach nowych, ekologicznych form zrównoważonej mobilności, w szczególności elektromobilności, mobilności współdzielonej, a w niedalekiej przyszłości pojazdów autonomicznych. Pojazdy elektryczne pozostają bowiem całkowicie bezemisyjne w miejscu użytkowania, co odbywa się z korzyścią dla klimatu i społeczeństwa.
Wciąż wiele wyzwań
– Dążenie do dekarbonizacji i ograniczenia zanieczyszczeń z sektora transportu w ostatnich latach uległo zdecydowanej intensyfikacji zarówno na szczeblu unijnym i krajowym, ale również lokalnym, w szczególności właśnie samorządowym. Miasta podejmują wzmożone wysiłki na rzecz ochrony środowiska i zdrowia mieszkańców poprzez zakrojone na szeroką skalę programy elektryfikacji flot, publicznej komunikacji zbiorowej, ustanawianie obszarów niskoemisyjnych, rozwój infrastruktury ładowania, ograniczenie natężenia ruchu drogowego czy rozwój mobilności współdzielonej. Przed polskimi miastami w tym zakresie wciąż stoi wiele poważnych wyzwań. PSPA aktywnie wspiera samorządy w procesie tej transformacji – podkreślił Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA, Wiceprezydent AVERE.
Wśród wspólnych działań partnerzy zapowiadają m.in. aktywności mające na celu promocję i rozwój nisko i zeroemisyjnego transportu w kraju i w regionie, wzmocnienie współpracy pomiędzy administracją samorządową a przedstawicielami branży oraz popularyzację wiedzy na temat nowej mobilności w ramach wielu inicjatyw. Realizowane będą także wspólne projekty naukowe oraz badawcze z obszaru nowej mobilności, akcje edukacyjne i wydarzenia merytoryczne.
Partnerzy potrzebni
– Elektromobilność jest z jednej strony nowością, ale też trendem, który obecnie mocno się rozwija. My jako samorządy potrzebujemy partnerów, takich jak PSPA, którzy wesprą nas we wdrażaniu jej w naszych miastach. Zaczynamy tworzyć współpracę, gdzie samorządy wraz z wyspecjalizowanymi organizacjami mogą działać na rzecz zmian w tym obszarze – powiedział Adam Wieczorek, prezydent Miasta Łodzi.
List intencyjny podpisany został przez Unię Metropolii Polskich – wiodącą w Polsce organizację samorządową pod względem zaangażowania w rozwój mobilności nisko- i zeroemisyjnej oraz Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych, największą w kraju pozarządową organizację branżową, promującą ekologiczne i efektywne ekonomicznie technologie energetyczne w transporcie.
9 ważnych postulatów
Warto przypomnieć, że w październiku br. Unia Metropolii Polskich wspólnie z Polskim Stowarzyszeniem Paliw Alternatywnych oraz polskimi samorządami podpisały deklarację na rzecz rozwoju Stref Czystego Transportu oraz wskazały 9 postulatów określających kierunki zmian przepisów prawa, które umożliwią społecznie akceptowalne i efektywne tworzenie Stref w polskich miastach. PSPA utworzyło także wysoko wyspecjalizowany Komitet Samorządowy, któremu przewodniczy obecnie Miasto Łódź, a który ma docelowo skupiać wszystkie polskie samorządy, aktywne w obszarze zrównoważonego transportu.
– Dzięki połączeniu wysiłków i wiedzy polskich samorządowców, wspólnie stworzymy grunt do budowy czystych i przyjaznych dla mieszkańców miast i wypracujemy właściwe rozwiązania. Wyzwania stojące dzisiaj przed polskimi gminami w kontekście rozwoju elektromobilności są bowiem znaczące, tak w obszarze publicznego transportu zbiorowego, jak i w segmencie transportu indywidualnego mieszkańców miast – dodał Maciej Mazur.
Źródło: na podstawie PSPA
