Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia dołączyła do samorządów, które wspólnie z Polskim Stowarzyszeniem Paliw Alternatywnych (PSPA) podpisały Deklarację na rzecz rozwoju Stref Czystego Transportu. Prezydenci miast domagają się zmian w przepisach, które mają ułatwić tworzenie czystych transportowych stref w polskich miastach.

Strefy Czystego Transportu (SCT) to obszary w miastach liczących pow. 100 tys. mieszkańców, które mogą wyznaczyć samorządy. Mogą poruszać się po nich pojazdy elektryczne, napędzane wodorem oraz gazem ziemnym. Dopuszcza się też pojazdy z napędem benzynowym i dieslowskim, spełniających wysokie normy emisji spalin EURO. Zgodnie z przepisami samorząd tworzący strefę może wprowadzić listę wyłączeń i dopuścić ruch innych pojazdów, ale tylko na okres do trzech lat od podjęcia uchwały oraz pod warunkiem wniesienia opłaty. To tyle jeśli chodzi o przepisy prawa. W rzeczywistości w kraju takie strefy nie funkcjonują.

Dziewięć określonych punktów

W celu ułatwienia tworzenia obszarów niskoemisyjnych w miastach potrzebne było wprowadzenie odpowiednich zmian legislacyjnych. Unia Metropolii Polskich, Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (PSPA) oraz samorządy, a teraz także Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, podpisały się pod inicjatywą, która tworzy grunt do budowy czystych i przyjaznych dla mieszkańców terenów miasta.

– Przyłączenie się Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii jest potwierdzeniem tego, że inicjatywa związana z Deklaracją na rzecz rozwoju Stref Czystego Transportu (SCT) jest słuszna. Jest to bardzo silne wzmocnienie tego przedsięwzięcia. Pokazanie, że sam projekt związany z tymi 9-cioma, jasno określonymi punktami, które wskazują w jakim kierunku powinny iść SCT, a przede wszystkim przepisy krajowe w tym zakresie, jest potwierdzeniem słuszności całej koncepcji. Liczymy, że kolejne samorządy będą przyłączały się do naszej Deklaracji. Jednocześnie, że będzie ona nabierała na sile, a władze krajowe uwzględnią nasze propozycje w zmianach dotyczących ustawy o elektromobilności – powiedział Adam Wieczorek, wiceprezydent Miasta Łódź, reprezentujący Unię Metropolii Polskich w pracach nad deklaracją i postulatami.

– W ramach naszej koalicji, PSPA oraz samorządy łączą siły na rzecz ograniczenia zanieczyszczeń oraz hałasu w polskich miastach. Strefy są skutecznym narzędziem prowadzącym do tego celu, co udowadniają liczne przykłady zagraniczne – dodał Maciej Mazur, Dyrektor Zarządzający PSPA i dodaje, że Europie funkcjonuje już ponad 250 takich obszarów. Polska pozostaje w tym zakresie białą plamą na mapie Starego Kontynentu. Utworzenie Koalicji to ważny moment i symboliczne przejście od słów do czynów. Uwzględnienie postulatów wypracowanych w ramach Koalicji zdecydowanie przyspieszy wdrażanie czystych stref w miastach

Konieczna zmiana przepisów

W deklaracji wystosowanej wraz z Polskim Stowarzyszeniem Paliw Alternatywnych prezydenci miast postulują taką zmianę obowiązujących przepisów, aby dopuszczały one elastyczne dostosowanie zasad obowiązujących w strefie do potrzeb lokalnego samorządu.

„Pierwszym krokiem w tym kierunku będzie wypracowanie odpowiednich zmian legislacyjnych, umożliwiających samorządom tworzenie Stref, które spełniają swoje podstawowe funkcje, są dostosowane do realiów i odpowiadają oczekiwaniom lokalnych społeczności. Celem, do którego dążymy jest możliwie jak najszybsze powołanie do funkcjonowania pierwszych Stref Czystego Transportu w polskich miastach” – czytamy w deklaracji.

– Metropolia potrzebuje Stref Czystego Transportu. Dla mieszkańców oznaczać będą ograniczenia zanieczyszczenia powietrza. Przyczynią się do zmniejszenia ilości pojazdów na ulicy oraz redukcji hałasu – podkreślił Kazimierz Karolczak, przewodniczący Górnośląsko- Zagłębiowskiej Metropolii. – Powstanie stref to działanie mające na celu wsparcie rozwoju zrównoważonej mobilności miejskiej. To wyjście naprzeciw trendom w rozwoju transportu. Przyszłość należeć będzie do niskoemisyjnego transportu kołowego. Musimy już wychodzić naprzeciw temu trendowi – dodał Karolczak.

Strefy bez ograniczeń ludnościowych

W praktyce samorządy lokalne chcą rozszerzyć przepisy, tak aby strefy mogły powstawać także w mniejszych gminach poniżej 100 tys. mieszkańców. Postulują dopuszczenie wjazdu pojazdów spełniających określoną przez samorząd normę emisji spalin Euro. Miasta powinny mieć także możliwość tworzenia kilku stref z różnymi kryteriami uwzględniających uwarunkowania lokalne. Mogą także powstawać „strefy w strefie”, w których obowiązywałyby zaostrzone wymagania. O ile ustalenie maksymalnych stawek opłat za wjazd do strefy pojazdu niespełniającego wymogów należy pozostawić ustawodawcy, o tyle całość zasad dopuszczania do strefy takich pojazdów powinny być określane przez samorząd terytorialny. Ustawowa regulacja powinna też zostać uzupełniona przepisami gwarantującymi, że utworzenie SCT będzie się odbywać w oparciu o konsultacje społeczne.

Źródło: na podstawie PSPA